آنچه در این مقاله میخوانید [پنهانسازی]
- ⭐ مرحله اول – ورود به فرآیند اظهارنامه واردات
- ⭐ گام اول: تکمیل اطلاعات اصلی اظهارنامه
- ⭐ گام دوم: اطلاعات کالایی درخواست
- ⭐ گام سوم: حقوق ورودی
- ⭐ گام چهارم: اظهار ارزش و شناسه رهگیری
- ⭐ گام پنجم: اطلاعات قبض انبار
- ⭐ گام ششم: اطلاعات بارنامه
- ⭐ گام هفتم: اطلاعات گواهی بازرسی
- ⭐ بارگذاری اسناد و ثبت نهایی اظهارنامه
- ⭐ ارسال اظهارنامه، مجوزها و صدور کوتاژ
- ⭐ ثبت منشأ ارز اظهارنامه
- ⭐ نتیجهگیری
- ⭐ سوالات متداول
- ⭐ آیا امکان ویرایش اظهارنامه پس از ثبت وجود دارد؟
- ⭐ آیا بارگذاری فایل اظهار ارزش الزامی است؟
- ⭐ آیا میتوان برای یک کالا چند قبض انبار یا بارنامه ثبت کرد؟
- ⭐ ثبت منشأ ارز در چه مرحلهای انجام میشود؟
در فرآیند واردات کالا به کشور، ثبت صحیح و اصولی اظهارنامه گمرکی یکی از حیاتیترین مراحل محسوب میشود؛ چرا که هرگونه خطا یا نقص در اطلاعات اظهارنامه میتواند منجر به توقف کالا، افزایش هزینهها، جریمههای گمرکی یا حتی رد کامل اظهار شود.
سامانه جامع تجارت (NTSW) با هدف یکپارچهسازی فرآیندهای تجاری و گمرکی طراحی شده و امروزه تمام مراحل اظهار واردات قطعی از طریق این سامانه انجام میگیرد.
این مقاله با رویکردی کاملاً عملیاتی و مرحلهبهمرحله تهیه شده و مخاطب آن کارشناسان بازرگانی، ترخیصکاران، واردکنندگان و فعالان حرفهای حوزه تجارت خارجی هستند. در ادامه، تمامی گامهای ثبت اظهارنامه واردات قطعی، از ورود اطلاعات اولیه تا صدور شماره کوتاژ و ثبت منشأ ارز، بهصورت دقیق و کاربردی تشریح شده است.
اگر ترجیح میدهید مراحل ثبت اظهارنامه واردات را بهصورت تصویری و عملی ببینید، میتوانید ویدئوی آموزشی این راهنما را مشاهده کنید؛ در غیر این صورت، مطالعه متن کامل مقاله شما را بهصورت گامبهگام با فرآیند آشنا میکند.
مرحله اول – ورود به فرآیند اظهارنامه واردات
پس از آنکه اسناد لازم برای اظهار گمرکی شامل ثبت سفارش، قبض انبار، بارنامه، گواهی بازرسی، فاکتور، لیست عدلبندی و گواهی مبدأ تهیه شد، فرآیند ثبت اظهارنامه در سامانه جامع تجارت آغاز میشود.
در ابتدا لازم است از میان نقشهای تعریفشده در سامانه، نقش بازرگان حقیقی یا حقوقی انتخاب گردد. سپس از مسیر:
عملیات گمرکی ← واردات ← مدیریت اظهارنامه واردات جدید
گزینه «اظهارنامه جدید» انتخاب میشود. پس از مطالعه متن تعهدنامه، با انتخاب گزینه «ادامه»، وارد مراحل بعدی خواهید شد.
در این بخش باید نوع رویه فرعی را «واردات قطعی عام» انتخاب کرده و شماره ثبت سفارش معتبر را وارد نمایید. توجه داشته باشید ثبت سفارشهایی که در وضعیت در حال ویرایش، در حال تمدید یا فاقد تاریخ اعتبار باشند، امکان اظهار نخواهند داشت.
پس از نمایش اطلاعات ثبت سفارش، در صورت صحت اطلاعات، گزینه «ثبت» انتخاب میشود.
گام اول: تکمیل اطلاعات اصلی اظهارنامه
در این مرحله، اطلاعات پایه اظهارنامه شامل چهار بخش اصلی تکمیل میشود:
- اطلاعات اظهارنامه
- اطلاعات فاکتور
- اطلاعات مالی و بانکی
- اطلاعات حمل
نکات کلیدی این گام:
- با توجه به شرایط تحویل (Incoterms)، اطلاعات مالی و بانکی باید بهصورت ریالی یا ارزی وارد شود.
- در صورتی که وسیله حمل در ورود، لنج انتخاب شده باشد، درج شماره مانیفست در گام اطلاعات بارنامه (گام ششم) الزامی است.
- خالی ماندن هر یک از فیلدهای این مرحله، مانع ورود به گام بعدی خواهد شد.
پس از تکمیل تمامی اطلاعات، با انتخاب «بعدی» وارد مرحله دوم میشوید.
گام دوم: اطلاعات کالایی درخواست
در این گام، فهرست کالاهای ثبت سفارش به همراه مانده تعداد، مقدار، وزن خالص و وزن ناخالص قابل اظهار نمایش داده میشود. توجه داشته باشید ورود عددی بیشتر از مانده مجاز، منجر به بروز خطا خواهد شد.
ابتدا ردیف کالا یا کالاهای مورد نظر برای اظهار فعال شده و مقادیر مربوط به ترخیص در این اظهارنامه وارد میگردد. سپس با انتخاب گزینه «جزئیات ردیف کالایی»، اطلاعات تکمیلی کالا نمایش داده میشود.
در بخش اطلاعات کانتینر:
- در صورت حمل کانتینری، نوع و شماره کانتینر باید ثبت شود.
- امکان ثبت اطلاعات چندین کانتینر از طریق دکمه «بعلاوه» وجود دارد.
پس از ثبت اطلاعات، به گام بعدی منتقل میشوید.
گام سوم: حقوق ورودی
در این مرحله، درصد مأخذ سود بازرگانی بر اساس شماره تعرفه کالا نمایش داده میشود. چنانچه کالا مشمول ماده 11 آییننامه اجرایی قانون مقررات صادرات و واردات باشد، کاربر میتواند با انتخاب آیکون بعلاوه، بند مورد نظر را ثبت و درصد مأخذ را وارد کند.
همچنین امکان ثبت:
- تخفیف حقوق ورودی
- سایر هزینهها
- جریمهها
بهصورت مأخذ سود بازرگانی وجود دارد. انتخاب چند بند بهصورت همزمان نیز امکانپذیر است. مقدار تخفیف مالیات بهصورت دستی قابل ورود خواهد بود.
گام چهارم: اظهار ارزش و شناسه رهگیری
در این مرحله، امکان دانلود فایل نمونه اظهار ارزش وجود دارد. کاربر میتواند اطلاعات کالا را مطابق فایل نمونه تکمیل و بارگذاری نماید. لازم به ذکر است بارگذاری این فایل اختیاری است.
چنانچه کالای اظهارشده مشمول شناسه رهگیری باشد، گزینه مربوط به اظهار شناسه رهگیری در همین گام فعال میشود و فرآیند آن باید انجام گیرد.
گام پنجم: اطلاعات قبض انبار
در صورتی که حمل کالا بهصورت یکسره انجام شده باشد، باید گزینه مربوطه فعال و شماره درخواست حمل یکسره وارد شود. این شماره از مسیر زیر قابل دریافت است:
عملیات گمرکی ← واردات ← مدیریت درخواستهای حمل یکسره
در صورت عدم استفاده از حمل یکسره یا تبصره یک ماده 58، باید شناسه قبض انبار برای هر ردیف کالایی ثبت گردد. امکان ثبت چند قبض انبار برای یک کالا نیز وجود دارد.
گام ششم: اطلاعات بارنامه
در این مرحله، ردیف کالایی مرتبط انتخاب و اطلاعات بارنامه ثبت میشود. ورود شناسه حمل الزامی بوده و امکان ثبت چندین بارنامه برای یک کالا وجود دارد.
توجه داشته باشید مقدار وزن ناخالص واردشده نباید از مانده کالای بارنامه تجاوز کند.
گام هفتم: اطلاعات گواهی بازرسی
در صورت عدم استفاده از تبصره یک ماده 58، اطلاعات گواهی بازرسی شامل شماره و نوع گواهی ثبت میشود. سپس مقدار موجود در گواهی بازرسی وارد شده و به مرحله بعد میروید.
بارگذاری اسناد و ثبت نهایی اظهارنامه
در پایان، تصاویر اسناد مرتبط شامل:
- فاکتور
- لیست عدلبندی
- گواهی مبدأ
بارگذاری شده و اظهارنامه ثبت میگردد. پس از نمایش پیام «با موفقیت ثبت شد»، اظهارنامه در وضعیت «منتظر استعلام ضابطه» قرار میگیرد.
ارسال اظهارنامه، مجوزها و صدور کوتاژ
پس از استعلام ضوابط و تغییر وضعیت به آماده ارسال به گمرک، امکان:
- ارسال درخواست مجوز
- ارسال اظهارنامه به گمرک
بهصورت همزمان فراهم میشود. با تأیید گمرک، شماره کوتاژ (سریال اظهارنامه) صادر شده و وضعیت اظهارنامه به «اظهار» تغییر میکند.
ثبت منشأ ارز اظهارنامه
در فرآیند جدید سامانه جامع تجارت، ثبت منشأ ارز پس از استعلام ضابطه امکانپذیر شده است. اطلاعات منشأ ارز باید کاملاً با سند حمل ثبتشده در بانک عامل مطابقت داشته باشد. پس از ثبت، درخواست در سوابق منشأ ارز نمایش داده شده و منتظر بررسی میماند.
نتیجهگیری
ثبت اظهارنامه واردات در سامانه جامع تجارت فرآیندی چندمرحلهای، دقیق و کاملاً سیستمی است که تسلط بر جزئیات آن، نقش تعیینکنندهای در تسریع ترخیص کالا و کاهش ریسکهای گمرکی دارد. کارشناسان بازرگانی با آشنایی کامل با هر گام، میتوانند از بروز خطاهای پرهزینه جلوگیری کرده و فرآیند واردات را بهصورت حرفهای مدیریت کنند.
میخواهید ثبت اظهارنامه و ترخیص کالا را بدون خطا و اتلاف زمان انجام دهید؟ در دوره تخصصی ثبت سفارش و ترخیص کالا با آموزش عملی سامانه جامع تجارت، از ثبت سفارش تا صدور کوتاژ و منشأ ارز، تمام مراحل را بهصورت واقعی و کاربردی یاد میگیرید. این دوره ویژه کارشناسان بازرگانی، واردکنندگان و ترخیصکارانی است که میخواهند حرفهای و مسلط کار کنند.
سوالات متداول
آیا امکان ویرایش اظهارنامه پس از ثبت وجود دارد؟
تا پیش از وضعیت «آماده ارسال به گمرک» و در صورتی که مجوزها ارسال نشده باشند، ویرایش بدون محدودیت امکانپذیر است.
آیا بارگذاری فایل اظهار ارزش الزامی است؟
این فایل اختیاری است؛ مگر در موارد خاص که سامانه الزام کند.
آیا میتوان برای یک کالا چند قبض انبار یا بارنامه ثبت کرد؟
سامانه امکان ثبت چندین قبض انبار و بارنامه برای یک ردیف کالایی را فراهم کرده است.
ثبت منشأ ارز در چه مرحلهای انجام میشود؟
پس از استعلام ضابطه و در وضعیت آماده ارسال به گمرک، از طریق بخش عملیات منشأ ارز.













