سیستم‌عامل‌ها وظیفه منتقل کردن دستورهای ارسالی از سمت ما (با استفاده از ابزارهایی مانند Mouse و کیبورد) به سخت افزار را دارند و به صورت میانجی، ارتباط را با سخت افزار کامپیوتر برقرار می‌سازند.
سیستم‌عامل‌هایی که اغلب در شبکه مورد استفاده قرار می‌گیرد بسیار کامل‌تر از سیستم‌عامل‌های کامپیوترهای معمولی هستند.
سیستم‌عامل شبکه Network Operating System(NOS) نرم افزاری است که یک شبکه، ترافیک و صف پیام‌های روی آن، همچنین دسترسی چندین کاربر به یک منبع نظیر یک فایل را کنتر ل می‌کند وعملیات مدیریتی مهمی نظیر کنترل امنیت را میسر می‌سازد. یک سیستم عامل شبکه فقط شامل همان ابزارهای شبکه ای که در سیستم عامل‌های موجود مانند ویندوز وجود دارند نیست. بلکه یک سیستم عامل شبکه در واقع سیستم عاملی است که مخصوص استفاده بر روی شبکه (به خصوص برای سرویس دهنده‌ها) و به منظور بهینه سازی عملکرد شبکه نوشته شده است. برخی از سیستم عامل‌های شبکهٔ معروف به قرار زیر هستند:
سیستم‌عامل Linux به دلیل استواری بیشتر در اغلب مواردی که نیاز به Uptime بالا و امنیت تضمین شده وجود داشته باشد مورد استفاده داده می‌شود.
زبان‌های برنامه‌نویسی قابل پشتیبانی در این سیستم‌عامل HTML و PHP و… هستند که برای ذخیره‌سازی اطلاعات روی آن می‌توان از بانک اطلاعاتی قدرتمند MYSQL استفاده نمود.
در این نوع سیستم‌عامل، سرویس‌دهنده‌های وب قدرتمندی نظیر Apache و Lite Speed و… سرویس‌دهی نموده و تعداد Processهای در حال اجرای هم زمان بیشتری نسبت به سایر سیستم‌عامل‌ها قابل پشتیبانی هستند.
کدنویسی لینوکس بر اساس Unix بوده و بسیار امن‌تر از ویندوز است، بدین صورت که ضروری نیست که پس از نصب و راه‌اندازی، آنتی‌ویروس بر روی سیستم نصب گردد.
سیستم‌عامل لینوکس بطور کلی رایگان بوده و به دلیل وجود Kernel به عنوان هسته در آن، در صورت هنگ کردن یک برنامه، امکان استفاده از سایر برنامه‌ها وجود دارد و بدین صورت نیست که کل سیستم هنگ کرده و نیاز به راه‌اندازی مجدد داشته باشد.
در لینوکس نیازی به نصب Driverهای سخت‌افزاری پس از نصب سیستم‌عامل نیست. Linux به طور پیش‌فرض تمامی سخت‌افزارها را می‌شناسد.
از انواع سیستم‌عامل‌های لینوکس می‌توان به CentOS، Redhat، Ubuntu، Esxi و… اشاره نمود. سیستم‌عامل ویندوز نیز در نسخه‌های متفاوتی از جمله ویندوز سرور 2003، ۲۰۰۸، ۲۰۱۲ و … ارائه گردیده است.
سیستم‌عامل ویندوز در سیستم‌عامل Windows با تنوع بیشتری از زبان‌های برنامه‌نویسی روبرو هستیم. زبان‌هایی نظیر HTML و PHP که در لینوکس پشتیبانی می‌شدند در ویندوز نیز می‌توانند مورد استفاده قرار گیرند.
علاوه بر آن، این سیستم‌عامل از زبان‌های ASP Classic ، ASP.Net و چهارچوب‌هایی نظیر MVC و WCF و غیره نیز پشتیبانی می‌نماید.
علاوه بر بانک اطلاعاتی MYSQL در سیستم‌عامل ویندوز می‌توان از نسخه‌های متفاوت بانک اطلاعاتی MSSQL نیز بهره برد. رابط گرافیکی بسیار قدرتمند، این سیستم‌عامل را از محیط‌های متنی Linux جذاب‌تر می‌کند. سرویس‌دهنده وب در این سیستم‌عامل IIS بوده و از Down Time ای بیشتری نسبت به Linux برخوردار است.
فایل‌های سیستمی در لینوکس (XFS) تا ۱۰۰۰ ترابایت را پشتیبانی می‌نمایند. در حالی که فایل‌های سیستمی در ویندوز (NTFS) تا ۱۶ ترابایت را بدون مشکل Support می‌نمایند. همچنین تعداد پردازنده‌های قابل پشتیبانی در لینوکس ۱۰۲۴ عدد است که در ویندوز این قابلیت وجود ندارد.
سیستم‌عامل‌هایی که در شبکه استفاده می‌شوند ویژگی‌هایی را افزون بر سیستم‌عامل‌هایی که در کاربردهای خانگی مورد استفاده قرار می‌گیرند دارند. برخی از این ویژگی‌ها عبارت است از:
مهم‌ترین ویژگی سیستم‌عامل امنیت آن است. مسائل امنیتی هر چند که باعث کندی سیستم‌ها می‌شود؛ ولی به عنوان یک ویژگی اصلی سیستم‌عامل شبکه حساب می‌شود. امنیت سیستم‌عامل را می‌توان در حوزه‌های مختلفی بررسی کرد به طرز مثال:
توانایی اجرای هم زمان چندین برنامه با هم را می‌گویند. این ویژگی امروزه در تمامی سیستم‌ها وجود دارد و یک ویژگی عادی به شمار می‌رود.
سیستم‌عامل DOS به عنوان یک سیستم‌عامل قدیمی، Multi task نیست؛ اما سیستم‌عامل‌های خانوادهٔ ویندوز همگی چند وظیفه‌ای هستند.
می‌دانیم که هر چه تعداد پردازنده‌های موجود روی یک برد اصلی بیشتر شود کارها سریع‌تر انجام می‌شود. امروزه بردهای چند پردازنده در دو زمینه عمده کاربرد دارد.
رایانه‌هایی که عملیات سنگین گرافیکی و پویا را انجام میدهند (GraphicWorkstations).
بنابراین، در مواردی که نیاز به استفاده از بردهایی با بیش از یک CPU باشد لازم است تا سیستم‌عامل نیز بتواند آن‌ها را شناسایی کرده و استفاده کند.
در سیستم‌عامل‌های شرکت مایکروسافت، فقط سیستم‌عامل‌های خانواده ویندوز NT قادر به شناسایی و بهره‌برداری از چندین CPU هستند. پشتیبانی از چندین پردازنده در سیستم‌عامل‌ها با ٢ سیاست کلی متقارن و نامتقارن انجام می‌شود،
عدم تأخیر در ارائه سرویس‌ها و قدرت تحمل در هنگام بروز مشکل و خطاهای بیشتر سخت‌افزاری است که به عبارت دیگر تحمل خطا به (اختصار FT) قابلیتی است در سیستم‌عامل که می‌تواند هنگام بروز مشکلات از تجهیزات جایگزین استفاده کرده و بدون تأخیر (با تأخیر بسیار کوتاه) به طور خودکار به سرویس‌دهی ادامه دهد.
نکته اصلی در FT این است که هنگام بروز خطا زمان قطع شدن سرویس خیلی کوتاه است که عملیات جایگزین بدون عوامل انسانی به طور خودکار صورت می‌گیرد که سرپرست سیستم می‌تواند در وقت مناسبی اشکال آن را بررسی کند و رفع کند.
