آنچه در این مقاله میخوانید [پنهانسازی]
- ⭐ دستهبندی اصلی تعرفههای خدمات بندری
- ⭐ تعرفههای مترتب بر کشتی (Vessel Charges)
- ⭐ تعرفههای مترتب بر کالا (Cargo Charges)
- ⭐ جدول مقایسهای تعرفههای کلیدی بنادر جنوب
- ⭐ تخفیفات و معافیتهای تعرفهای در سال 1403
- ⭐ تخفیف ترانزیت
- ⭐ تخفیف کالاهای صادراتی
- ⭐ معافیت انبارداری در مناطق ویژه
- ⭐ چالش نرخ ارز در محاسبه تعرفهها
- ⭐ چطور هزینههای بندری را به حداقل برسانیم؟
- ⭐ مدیریت زمان (Free Time)
- ⭐ انتخاب بندر بهینه
- ⭐ استفاده از کانتینرهای SOC
- ⭐ سوالات متداول
- ⭐ دفترچه کامل تعرفههای 1403 را از کجا دانلود کنیم؟
- ⭐ آیا هزینه انبارداری در تمامی بنادر جنوب یکسان است؟
- ⭐ هزینه THC دقیقا شامل چه مواردی است؟
در دنیای تجارت بینالملل، مدیریت هزینهها کلید موفقیت است. بنادر جنوبی ایران از جمله بندر شهید رجایی، بندر امام خمینی و بندر چابهار، گلوگاههای اصلی واردات و صادرات کشور هستند. اما سوال اصلی اینجاست، هزینه نهایی خدمات بندری چطور محاسبه میشود؟
در این مقاله، فراتر از جداول پیچیده دولتی، به زبان ساده تمام تعرفههای خدمات بندری و دریایی را بررسی میکنیم تا بتوانید با دیدی باز، سودآوری تجارت خود را تخمین بزنید.
دستهبندی اصلی تعرفههای خدمات بندری
تعرفههای سازمان بنادر و دریانوردی به دو دسته کلی تقسیم میشوند که هر بازرگانی باید تفاوت آنها را بداند:
تعرفههای مترتب بر کشتی (Vessel Charges)
این هزینهها بر اساس ظرفیت ناخالص کشتی (GT) محاسبه شده و شامل موارد زیر است:
- هزینه لایروبی و چراغهای دریایی
- حق پهلوگیری (Berthing)
- راهنمایی و یدککشی
تعرفههای مترتب بر کالا (Cargo Charges)
این بخشی است که مستقیماً بر بهای تمام شده کالای شما تاثیر میگذارد:
- هزینه تخلیه و بارگیری (THC)
- انبارداری (Storage)
- خنکاری
جدول مقایسهای تعرفههای کلیدی بنادر جنوب
برای سهولت در تصمیمگیری، جدول زیر خلاصهای از مهمترین هزینههای جاری در بنادر جنوبی را نشان میدهد (اعداد به صورت حدودی و بر اساس آخرین بخشنامهها هستند):
| نوع خدمت | واحد محاسبه | بندر شهید رجایی | بندر چابهار (بهشتی) | ملاحظات |
|---|---|---|---|---|
| THC کانتینر 20 فوت | دلار/ریال | نرخ مصوب سالانه | شامل تخفیفات ویژه | نرخ ارز نیمایی/سنا |
| THC کانتینر 40 فوت | دلار/ریال | نرخ مصوب سالانه | کمترین نرخ در منطقه | مناسب برای کالای حجیم |
| انبارداری (10 روز اول) | روزانه / کانتینر | نرخ استاندارد | معافیتهای طولانیمدت | چابهار مزیت رقابتی دارد |
بندر چابهار به دلیل سیاستهای تشویقی، در حال حاضر کمترین نرخ تعرفه را در میان بنادر جنوب دارد تا ترافیک کالا در شرق کشور افزایش یابد.
تخفیفات و معافیتهای تعرفهای در سال 1403
اگر به دنبال کاهش هزینههای لجستیک هستید، باید از این تخفیفات آگاه باشید:
تخفیف ترانزیت
کالاهایی که از ایران به مقصد کشورهای همسایه عبور میکنند، شامل تخفیفات 50 تا 70 درصدی در برخی ردیفهای تعرفهای میشوند.
تخفیف کالاهای صادراتی
برای حمایت از تولید ملی، تعرفه تخلیه و بارگیری کالاهای صادراتی به مراتب کمتر از کالاهای وارداتی است.
معافیت انبارداری در مناطق ویژه
بنادر امام خمینی و شهید رجایی به عنوان منطقه ویژه اقتصادی، قوانین انبارداری منعطفتری نسبت به سایر نقاط دارند.
چالش نرخ ارز در محاسبه تعرفهها
یکی از ابهامات اصلی بازرگانان، نرخ تبدیل ارز است. طبق بخشنامههای جدید:
- بخشهایی از تعرفه که ماهیت بینالمللی دارند (مانند THC برای کشتیهای خارجی) بهصورت دلاری محاسبه شده اما معادل ریالی آن بر اساس سامانه «سنا» یا «نیما» (بسته به نوع کالا) دریافت میشود.
- هزینههای کارگری و خدمات داخلی کاملاً ریالی هستند.
چطور هزینههای بندری را به حداقل برسانیم؟
به عنوان یک کارشناس ارشد، 3 توصیه برای کاهش هزینهها دارم:
مدیریت زمان (Free Time)
پیش از ورود کشتی، اسناد ترخیص را آماده کنید تا کالا وارد دوره تصاعدی انبارداری نشود.
انتخاب بندر بهینه
گر مقصد کالای شما شرق کشور است، هزینه حمل زمینی بیشتر از بندرعباس را با تخفیفات تعرفهای چابهار مقایسه کنید.
استفاده از کانتینرهای SOC
در برخی موارد استفاده از کانتینر شخصی میتواند هزینههای اجاره کانتینر را حذف کند.
سوالات متداول
دفترچه کامل تعرفههای 1403 را از کجا دانلود کنیم؟
شما میتوانید آخرین نسخه PDF دفترچه کامل تعرفههای 1403 مصوب سازمان بنادر و دریانوردی دریافت کنید.
آیا هزینه انبارداری در تمامی بنادر جنوب یکسان است؟
هر بندر با توجه به سطح دسترسی، تجهیزات و استراتژیهای توسعهای (مثل منطقه ویژه یا آزاد بودن)، جداول انبارداری متفاوتی دارد.
هزینه THC دقیقا شامل چه مواردی است؟
این هزینه شامل جابهجایی کانتینر از روی کشتی تا روی تریلر یا محوطه کانتینری (CY) و تمامی خدمات جرثقیل (گنتری کرین) است.
