شبکه بی سیم (WLAN) چیست؟

یک شبکه بیسیم (WLAN)، سیستمی‌ منعطف از تبادل داده‌ها است که از تکنولوژی فرکانس رادیو که به‌ همراه شبکه وایرلس برای ارتباط استفاده می‌شود و اطلاعات را بدون استفاده از هیچ گونه کابلی انتقال می‌دهد. این روش انقال داده، کاربر را از ارتباطات کابلی مختلف و پیچیده جدا می‌کند. تکنولوژی شبکه WLAN با استفاده از امواج الکترومغناطیس، اطلاعات را از یک نقطه به نقطه دیگر بدون دخالت عوامل انسانی و فیزیکی ربط می‌دهد. یعنی از طریق node ها ارسال یا دریافت داده انجام می‌شود.

امروزه شبکه WLAN یکی از پرکاربرد ترین نوع های شبکه است. شبکه ها از نظر مقیاس چندین نوع دارد که می توانید در مقاله معرفی انواع شبکه های کامپیوتری آن ها را بخوانید.

شبکه‌های Wireless چیست؟

Wireless Network، شبکه‌ی کامپیوتری است که ارتباط و اتصال بین اجزاء مانند سوئیچ، روتر و … شبکه را به روش بی‌سیم یعنی بدون دخالت کابل برقرار و داده‌ها را ارسال یا دریافت می‌کند.

انواع شبکه‌های  wireless بی‌سیم

WLAN: (Wireless Lan)

همان شبکه بی‌سیم محلی‌ست که برای راه‌اندازی شبکه‌های محلی استفاده شده و متصل به کابل هستند و به کامپیوترها اجازه‌ی دسترسی از طریق wireless به دستگاه‌های دیگر را داده و به آن‌ها متصل و انتقال داده‌ها را انجام می‌دهند. قدرت پوشش‌دهی این شبکه محدود است به طوری که محیط‌هایی با ابعاد کوچک مثل ساختمان یا حتی یک اتاق را پشتیبان می‌کند  از مودم‌های اینترنت استفاده می‌کند.

WPAN: (Wireless Pan)

همان شبکه بی‌سیم خانگی‌ست درواقع یک شبکه محدود شخصی‌ست که از طریق بلوتوث یا مادون قرمز انتقال داده‌ها صورت می‌گیرد.

WMAN: (Wireless Man)

دارای شبکه‌ی ‌بی‌سیم با پوشش دهی بسیار بالایی‌ست به طوری که ارتباط چندین شبکه در سطح شهر را پشتیبانی می‌کند.

WWAN : (Wireless Wan)

این نوع از شبکه بی‌سیم از فاصله‌های بین شهری یا فواصل بین کشورها پشتیبانی می کند..

راه‌اندازی سرور در شبکه‌های وایرلس

راه اندازی سرور در شبکه های وایرلس، اجرای شبکه، اجرای شبکه بی‌سیم Indoor با نصب رادیوهای Wireless Indoor  و با جانمایی در بخش طراحی شبکه صورت می‌گیرد. از مکان رادیوها تا نزدیک‌ترین سوئیچ یک کابل کشیده خواهد شد که بعضی از این رادیوها از حالت Mesh پشتیبانی می‌کنند.

انواع استانداردهای شبکه بی‌سیم

• استاندارد ۸۰۲.۱۱a
• اساندارد ۸۰۲.۱۱b
• ۸۰۲.۱۱g
• ۸۰۲.۱۱n
• ۸۰۲.۱۱ ac

مزایای شبکه‌های بی‌سیم

• نصب سریع و آسان
• دسترسی سریع به سایر شبکه‌ها
• انعطاف‌پذیری بسیار زیاد
• کاهش هزینه‌ها در طول
• افزایش قابلیت ارتقا و پیکربندی
• دسترسی به اطلاعات به صورت سریع
• مقرون به صرفه
• گسترش بدون نیاز به کابل‌کشی

WLAN در مودم چیست؟

WLAN مخفف Wireless Local Area Network است و در محیط مودم/روتر خانگی همان «شبکه بی‌سیم» شماست؛ یعنی بخشی از مودم که با امواج رادیویی، اینترنت را بدون کابل به موبایل، لپ‌تاپ و تلویزیون وصل می‌کند. در پنل تنظیمات مودم، بخشی با عنوان WLAN یا Wireless می‌بینید که همه تنظیمات وای‌فای از همین‌جا مدیریت می‌شود.

تفاوت WLAN با Wi-Fi و LAN

• Wi-Fi نام تجاری فناوری اتصال بی‌سیم است؛ WLAN نام خودِ شبکه محلی بی‌سیم شماست. در تنظیمات مودم، عملاً هم‌معنا استفاده می‌شوند.
• LAN (کابلی) با کابل اترنت وصل می‌شود؛ WLAN بی‌سیم است. LAN معمولاً پایدارتر و سریع‌تر از WLAN است، اما آزادی حرکت ندارد.

اجزای کلیدی در تنظیمات WLAN مودم

• SSID (نام شبکه): همان نام وای‌فای که در گوشی می‌بینید. بهتر است یونیک و قابل تشخیص باشد.
• Band (باند فرکانسی):
  • 2.4 گیگاهرتز: برد بیشتر، نفوذ بهتر، سرعت کمتر. مناسب خانه‌های بزرگ یا دیوارهای ضخیم.
  • 5 گیگاهرتز: سرعت بالاتر، برد کمتر. مناسب ویدئو 4K/گیم نزدیک مودم.
  • اگر مودم Dual-Band است، هر دو را فعال کنید یا Band Steering را روشن کنید تا دستگاه‌ها خودکار بهترین باند را انتخاب کنند.
• Channel و Channel Width:
  • در 2.4GHz کانال‌های 1، 6 یا 11 کم‌تداخل‌ترند.
  • در 5GHz کانال‌های بیشتری دارید؛ پهنای کانال 20/40/80MHz را بر اساس تداخل و نیاز انتخاب کنید (80 برای سرعت، 20 برای پایداری در محیط‌های شلوغ).
• Security (امنیت):
  • WPA2-PSK یا WPA3-PSK را انتخاب کنید (WPA3 امن‌تر است).
  • از WEP دوری کنید. رمز قوی 12+ کاراکتری بگذارید.
• WPS: اتصال سریع با دکمه/پین. برای امنیت، فقط هنگام جفت‌سازی استفاده کرده و سپس خاموش کنید.
• Guest Network (مهمان): شبکه جدا برای مهمان‌ها؛ دسترسی آن‌ها را به شبکه اصلی محدود می‌کند.
• AP Isolation/Client Isolation: جلوی ارتباط مستقیم دستگاه‌های مهمان با هم/با شبکه اصلی را می‌گیرد؛ برای امنیت بیشتر مفید است.
• Transmit Power: توان ارسال سیگنال. اگر تداخل با همسایه‌ها دارید، کمی کاهش دهید؛ اگر پوشش کم است، افزایش دهید.
• مودهای کاری:
  • Router/NAT (حالت پیش‌فرض اکثر مودم‌ها)،
  • Access Point (فقط پخش وای‌فای روی شبکه موجود)،
  • Repeater/Extender/Mesh (گسترش پوشش بی‌سیم).

دکمه و چراغ WLAN روی مودم

• دکمه WLAN/Wi-Fi: رادیوی بی‌سیم را روشن/خاموش می‌کند (بدون قطع اینترنت کابلی).
• LED WLAN:
  • روشن ثابت: وای‌فای فعال است.
  • چشمک‌زن: تبادل داده یا فرآیند WPS.
  • خاموش: وای‌فای غیرفعال.

راه‌اندازی امن و بهینه (چک‌لیست سریع)

1. ورود به پنل مودم (معمولاً 192.168.1.1 یا 192.168.0.1).
2. تغییر SSID و انتخاب WPA2/WPA3 با رمز قوی.
3. فعال‌سازی 2.4GHz و 5GHz؛ در صورت پشتیبانی، Band Steering را روشن کنید.
4. انتخاب کانال مناسب (1/6/11 در 2.4GHz یا کانال خلوت در 5GHz).
5. فعال کردن Guest Network برای مهمان‌ها + AP Isolation در شبکه مهمان.
6. خاموش کردن WPS پس از اتصال دستگاه‌های ضروری.
7. به‌روزرسانی Firmware مودم برای امنیت و پایداری.
8. جانمایی صحیح مودم (مرکز خانه، ارتفاع مناسب، دور از فلزات و مایکروویو).

سوالات متداول درباره WLAN

معنی WLAN Only در آیفون چیست؟

«WLAN Only» یعنی انجام یک فعالیت فقط هنگام اتصال وای‌فای و نه دیتای سیم‌کارت. در iOS معمولاً از اصطلاح Wi-Fi Only استفاده می‌شود، اما بعضی اپ‌ها (فروشگاه‌ها/پیام‌رسان‌ها/پخش آنلاین) آن را «WLAN Only» نمایش می‌دهند. فعال بودن این گزینه باعث می‌شود دانلودها، به‌روزرسانی‌ها یا پخش محتوا فقط وقتی انجام شود که آیفون به وای‌فای وصل است؛ بنابراین مصرف اینترنت موبایل کاهش می‌یابد و هزینه‌ها کنترل می‌شود.

اگر می‌خواهی رفتار هر اپ را عوض کنی، به Settings > Cellular (Mobile Data) برو و استفاده از دیتا برای همان اپ را روشن/خاموش کن؛ همچنین داخل بعضی اپ‌ها گزینه‌ای مثل Use Cellular Data / Wi-Fi Only وجود دارد که می‌توانی تنظیمش کنی.

همچنین می توانید آن را در دوره Network+  بیاموزید. برای دیدن سرفصل های دوره Network+ کلیک کنید یا آنلاین ثبت نام کنید.