تجارت بینالملل، فرایندی پیچیده و چند مرحلهای است که نیازمند دقت و توجه به جزئیات است. یکی از اولین و مهمترین گامها در این فرآیند، صدور پروفرما یا پیشفاکتور است. پروفرما سندی است که به عنوان پیشنهاد فروش رسمی، اطلاعات کاملی از کالا یا خدمات مورد معامله را ارائه میدهد و به عنوان مبنایی برای مذاکرات بعدی و نهایی شدن قرارداد مورد استفاده قرار میگیرد. در این مقاله، به بررسی نقش حیاتی پروفرما در فرآیند تجارت بینالملل، از مرحله مذاکره تا ترخیص کالا از گمرک، خواهیم پرداخت.
منظور از پروفرما یا پیش فاکتور چیست؟
پروفرما یا پیش فاکتور سندی است که قبل از نهایی شدن یک معامله تجاری به خصوص در تجارت بینالمللی، صادر میشود. پروفرما، تصویری دقیق و کامل از معامله که شامل اطلاعاتی نظیر قیمتها، شرایط فروش، مشخصات کالا یا خدمات و مشخصات طرفین معامله است، ارائه میدهد.
به عبارت سادهتر، پروفرما یک پیشنهاد رسمی فروش است که به خریدار ارائه میشود.
پروفرما معمولا در صنعت واردات کاربرد دارد و واردکننده از این سند برای ارزیابی فروشنده، دریافت مجوزهای مربوطه و اقدامات لازم برای تخصیص ارز استفاده میکند.
نحوه گرفتن پروفرما
برای گرفتن پروفرما، باید با فروشنده مورد نظر تماس گرفته و درخواست صدور پروفرما را ارائه دهید. در این درخواست، باید مشخصات کالا یا خدمات مورد نظر خود را به طور دقیق بیان کنید. فروشنده نیز پس از بررسی درخواست شما، پروفرمای مربوطه را برایتان صادر خواهد کرد.
موارد مهمی که باید در پروفرما رعایت شوند:
- در پروفرما باید تمامی شرایط شامل شماره و تاریخ پروفرما (تاریخ صدور پروفرما توسط فروشنده)، نام و آدرس کامل فروشنده، نام و آدرس کامل خریدار، مشخصات کامل کالا (اطلاعاتی نظیر کیفیت، کمیت، وزن خالص و ناخالص) درج شود.
-
- شماره تعرفه گمرکی کالا از مواردیست که حتما باید در پروفرما وجود داشته باشد.
- پروفرما، ساختار هزینههای معامله را به تفکیک نشان میدهد؛ از جمله قیمت واحد کالا، هزینههای جانبی و مجموع هزینه حملونقل با ذکر ارز.
- نحوه خرید طبق اینکوترمز (EXW,FCA,FAS,FOB,CFR,CIF)
- مبدا و مقصد نهایی کالا به همراه مشخصات دقیق بندرهای بارگیری و تخلیه در پروفرما باید ذکر شود.
- زمان تحویل کالا و امکان ارسال کالا به صورت جزئی (Partial Shipment) در این سند مشخص میشود.
- وسیله حمل کالا، تعیین تکلیف راجع به انتقال کالا از وسیله ای به وسیله دیگر
- نحوه پرداخت وجه کالا (حواله،برات،اعتباراسنادی TERMS OF PAYMENT)
- تمامی توافقات مربوط به بازرسی کالا، از جمله نوع بازرسی، زمانبندی و هزینههای مرتبط، در پروفرما باید قید شود.
- کشور سازنده کالا(COUNTRY OF ORIGIN)
- مهلت اعتبار پروفرما ( VALIDITY OF PROFORMA)
- نحوه آموزش و یا خدمات پس از فروش
- در صورت نیاز خریدار به تضمینهای مالی، مانند ضمانتنامه حسن انجام کار، مبلغ و شرایط آن در پروفرما درج میشود.
- لیست اسناد مورد نیاز خریدار، از جمله لیست بستهبندی و گواهی مبدا، در پروفرما مشخص میشود.
- تصریح در مورد هزینه تخلیه کالا
- برای اعتبار بخشیدن به پروفرما، باید توسط یکی از مدیران شرکت مهر و امضا شود.
شماره پروفرما چیست؟
هر پروفرما دارای یک شماره منحصر به فرد است که توسط فروشنده تعیین و به عنوان شناسه آن پروفرما استفاده میشود. این شماره به خریدار کمک میکند تا پروفرماهای مختلف را از هم تشخیص دهد و در صورت نیاز، به راحتی به آنها مراجعه کند.
مورد مهم دیگری که در پروفرما وجود دارد تاریخ انقضاست که با توافق بین طرفین تعیین میشود و طبق این تاریخ پروفرما فقط تا زمان تعیین شده کاربرد دارد و بعد از آن هیچگونه اعتبار مادی و معنوی نداشته و عملا بلااستفاده میشود.
دوره جامع بازرگانی بین الملل
در آموزش بازرگانی بینالملل، با راهنمایی اساتید مجرب، اصول و مفاهیم کلیدی تجارت جهانی را فرا خواهید گرفت. یاد میگیرید چگونه استراتژیهای مؤثر صادرات و واردات را طراحی کنید و مستندات ضروری مانند پروفرما و فاکتورها را بهدرستی مدیریت کنید. با این دانش، به یک متخصص توانمند در بازرگانی بینالملل تبدیل خواهید شد!
پروفرما در بازرگانی
پروفرما یکی از اسناد مهم در بازرگانی بینالمللی است. این سند در مراحل مختلف یک معامله تجاری، از جمله مذاکرات اولیه، اخذ مجوزها، گشایش اعتبار اسنادی و ترخیص کالا از گمرک، کاربرد دارد و اولین سندیست که در یک معاملهی بینالمللی توسط فروشنده صادر میشود.
پروفرما در ثبت سفارش
پروفرما به عنوان مبنایی برای ثبت سفارش استفاده و اولین گام برای دریافت این مجوز است . پس از توافق بر روی جزئیات مندرج در پروفرما، خریدار میتواند سفارش خود را به صورت رسمی ثبت کند.
برای دریافت مجوز ثبت سفارش واردات کالا تا چند سال پیش لازم بود حضوری به سازمان توسعه تجارت ایران مراجعه نموده و پس از ارائه اسناد و مدارک مورد نیاز به این سازمان مجوز ثبت سفارش کالا را از سازمان توسعه و تجارت دریافت کنید، اما امروزه و در چند سال اخیر این روند تغییر یافته و به شکل کاملا الکترونیک قابل انجام است.
در رویه جدید، با مراجعه به سامانه اینترنتی sabtaresh.tpo.ir میتوانید به جای مراجعه حضوری به سازمان توسعه تجارت ایران، درخواست ثبت سفارش واردات خود را به صورت الکترونیکی ثبت نمایید.
هر مجوز ثبت سفارش دارای یک کد هشت رقمی است که به عنوان شناسهای برای آن به همراه سایر اطلاعات مانند تاریخ پروفرما و نام شرکت متقاضی در سند ثبت میشود و در مراحل ترخیص کالا از گمرک به عنوان مدرک مالکیت مورد استفاده قرار میگیرد.
پروفرما صادراتی Proforma Invoice
پروفرمای صادراتی سندی است که برای صادرات کالا صادر میشود. این سند حاوی اطلاعاتی در مورد کالای صادراتی، کشور مبدا، کشور مقصد، شرایط پرداخت و سایر جزئیات مربوط به صادرات است.
پروفرما واردات
پروفرمای وارداتی سندی است که برای واردات کالا صادر میشود. این سند حاوی اطلاعاتی در مورد کالای وارداتی، کشور مبدا، کشور مقصد، شرایط پرداخت و سایر جزئیات مربوط به واردات است.
پروفرما گمرک
پروفرما در مراحل ترخیص کالا از گمرک نیز کاربرد دارد. گمرک با بررسی اطلاعات مندرج در پروفرما، ارزش کالا را تعیین کرده و عوارض گمرکی را محاسبه میکند.
(Proforma Invoice) PI چیست؟
Proforma Invoice یک صورتحساب اولیه یا فاکتور تخمینی است که به درخواست مشتری (خریدار) و از طرف فروشنده صادر میشود. این مدرک در حملونقل بینالمللی بهعنوان یکی از سند تجاری مهم برای انجام مراحل ارسال کالا به کشورهای دیگر بهکار میرود و برای دریافت مجوزثبت سفارش واردات کالا الزامی است.
فرق پروفرما و اینویس Invoice
پروفرما: یک سند غیر رسمی و موقتی است که قبل از نهایی شدن معامله صادر میشود و شرایط کلی کالا و معامله در آن درج شده و شامل تعهد نیست.
به زبان ساده تربعد از گفت و گوی مقدماتی که فروشنده با خریدار انجام می دهد اگر خریدار بخواهد از شرایط و قوانین به صورت کتبی با خبر شود پروفرما صادر می شود.(پیش فاکتور)
اینویس: سندی رسمی است که پس از نهایی شدن معامله و تحویل کالا صادر میشود و اجباری است یعنی مواردی درآن وجود دارد که مخصوص آن معامله و توافق شده بین خریدار و فروشنده است که حتما باید انجام شوند. اینویس حاوی اطلاعات دقیقتری در مورد معامله است و به عنوان سند مالی برای پرداختها استفاده میشود.(فاکتور اصلی)